Powstanie drogi krzyżowej i jej rozwój
Droga Krzyżowa w dzisiejszej formie bierze swój początek z drogi, którą przeszedł Jezus Chrystus z wyrokiem śmierci począwszy od pałacu Piłata na Golgotę. Fakt ten wycisnął niezatarte wrażenie na Jego uczniach, niewiastach i innych kochających Go osobach, które towarzyszyły Mu na miejsce stracenia. Męka i śmierć Jezusa odbiła się szerokim echem w ówczesnej Palestynie, a także poza jej granicami. Przekazywana była następnym pokoleniom pragnącym w każdym wieku zobaczyć miejsca uświęcone najdroższą Jego Krwią. Już w pierwszych wiekach znajdowali się chrześcijanie, którzy grupowo lub indywidualnie pielgrzymowali do Ziemi Świętej rozważając mękę Zbawiciela na tych miejscach, gdzie On był męczony i zabity.
Od IV wieku ruch pielgrzymkowy wyraźnie się zaznaczył. Jednak nie wszyscy mogli pielgrzymować, a szczególnie w czasie wojen i w czasie arabskiej okupacji narzucającej islam było to wręcz niemożliwe. Dlatego w całym świecie chrześcijańskim stawiano krzyże przy drogach, nad rzekami i w posiadłościach ludzi zamożnych, dokąd wierzący lud udawał się, by rozpamiętywać mękę Pańską. Krzyż od Konstantyna Wielkiego (IV wiek) uważany był, jako znak zwycięstwa i przynależności do chrześcijaństwa.
W okresie wypraw krzyżowych (XI-XIII w.) pielgrzymki do Ziemi Świętej znów ożyły, a krzyżowcy budowali kaplice, w których przedstawiane były ważniejsze wydarzenia z męki Pana Jezusa. Tak powstała Droga Krzyżowa. Która w następnych wiekach (XIV-XVII) była jeszcze bardziej rozbudowywana i rozpowszechniana w różnych krajach. Na wzór Drogi Krzyżowej w Palestynie budowano kalwarie zbliżone pod względem ukształtowania terenu w różnych miejscowościach. Odmierzano nawet odległości między poszczególnymi wydarzeniami z męki Pana Jezusa i przenoszono na tereny kalwarii, aby wiernym łatwiej było wejść w dramat Golgoty. W Polsce też wybudowano kilka takich kalwarii jak w Wejherowie, w Wambierzycach, Piekarach Śląskich, w Kalwarii Zebrzydowskiej, w Górze Kalwarii, w Kalwarii Pacławskiej, dokąd po dzień dzisiejszy pielgrzymują ludzie z różnych stron. W kalwariach rozważano mękę Pana Jezusa obchodząc tzw. dróżki, czyli Drogę Krzyżową. Odprawiano ją nie tylko w Wielkim Poście lub w piątki, ale i w inne dni roku.
Do rozbudowania Drogi Krzyżowej i jej rozpowszechnienia przyczyniły się przede wszystkim zakony, głównie franciszkanie. Stacji Drogi Krzyżowej było nieraz bardzo dużo. Tak, więc od rozważania krzyża i grobu Jezusowego pierwszych wieków, w późniejszych czasach w niektórych rejonach urosło do kilkadziesiąt, a nawet kilkuset stacji. W 1731 roku Klemens XII ograniczył Drogę Krzyżową tylko do 14 stacji.
Oprócz kalwarii w naturalnych odległościach budowano mniejsze wokół kościołów lub wewnątrz kościołów. Początkowo przywilej zakładania Drogi Krzyżowej miały zakony franciszkańskie we własnych kościołach. Od 1871 roku papież Pius IX wydał dekret zezwalający na wprowadzenie Drogi Krzyżowej do każdego kościoła, kaplicy i oratorium. Od tego czasu Droga Krzyżowa została jeszcze bardziej rozpowszechniona.
Treści poszczególnych stacji znajdują się w Ewangeliach. Zatem śmiało można powiedzieć, że nabożeństwo Drogi Krzyżowej to Ewangelia Męki Pańskiej odtwarzana przez wiernych.
I tak:
I Stacja: Pan Jezus na śmierć skazany
II Stacja: Pan Jezus bierze krzyż na swoje ramiona
III Stacja: Pan Jezus upada pod krzyżem.
IV Stacja: Jezus spotyka Matkę swoją
VI Stacja: Św. Weronika ociera chustą twarz Jezusowi
VII Stacja: Jezus drugi raz upada pod krzyżem.
VIII Stacja: Jezus pociesza płaczące niewiasty
IX Stacja: Jezus po raz trzeci upada pod krzyżem.
X Stacja: Jezus z szat obnażony
XI Stacja: Jezus do krzyża przybity
XII Stacja: Jezus na krzyżu umiera
XIII Stacja: Jezus zdjęty z krzyża
XIV Stacja: Jezus złożony w grobie
(Obecnie bardzo często dodaje się stację XV-Zmartwychwstanie, które opromienia każde cierpienie dając nadzieję na zwycięstwo dobra i życia wiecznego).
Opracował Pielgrzym
W artykule wykorzystano materiały z czasopism katolickich.