Obecnie wyboru współmałżonka dokonują w zasadzie sami zainteresowani, rodzice nie biorą w nim udziału. W procesie wyboru dochodzi do głosu rządząca się swoimi prawami podświadomość powodująca, że konkretna osoba podoba się i przyciąga. Elementem często decydującym o wyborze jest motyw emocjonalny. Zaangażowanie uczuciowe utrudnia jednak obiektywną ocenę cech drugiej osoby – nie dostrzega się wad, a ujemne cechy bagatelizuje. Warto wtedy wysłuchać pozbawionego zaangażowania emocjonalnego osądu osób trzecich – powinien on być bardziej obiektywny. Ostateczna decyzja należy jednak do osób zainteresowanych.
Najczęstsze kryteria wyboru współmałżonka:
atrakcyjność fizyczna – jest tym ważniejsza im człowiek jest młodszy, nie może być jednak kryterium podstawowym ze względu na swoją przemijalność,
zdrowie fizyczne i psychiczne – bardzo ważne, umożliwia bowiem właściwą realizację zadań związanych z założeniem rodziny,
pragnienie poświęcenia się w małżeństwie dla człowieka wymagającego opieki (pojawia się zwłaszcza u dziewczyn o szczególnie dużej wrażliwości) – jeśli sytuacja taka (wypadek czy choroba) wystąpi w trakcie trwania małżeństwa trzeba jej sprostać, ale jako założenie i motyw zawarcia małżeństwa jest błędem,
charakter drugiej osoby – czynnik bardzo ważny a poznanie go wymaga sporo czasu, ponieważ na krótką metę człowiek jest w stanie ukrywać swe prawdziwe oblicze. Pomocna jest obserwacja drugiej osoby w różnych sytuacjach (szczególnie trudnych) oraz jej kontaktów z własną rodziną,
poglądy na małżeństwo, dzieci i ich liczbę, wierność i nierozerwalność małżeństwa (różnice zagrażają trwałości małżeństwa),
hierarchia wartości, światopogląd, wartości religijne i narodowe (rozbieżności powinny być wyjaśnione i uzgodnione przed ślubem).
zainteresowania – mogą być różne, nie powinny jednak burzyć harmonii przyszłej rodziny.
wiek – dla obopólnego dobra należy unikać drastycznych różnic wiekowych.
Niekiedy zainteresowanie daną osobą podyktowane jest względami materialnymi oraz korzyściami związanymi z zajmowanym przez nią stanowiskiem i pozycją :(
Młody człowiek tak powinien pokierować zaangażowaniem uczuciowym i zainteresowaniem drugą osobą, aby – jeśli będzie między nimi zbyt dużo rozbieżności – mógł się wycofać z powierzchownej znajomości, co oznacza, aby przed ślubem nie mieszkać wspólnie, niepodejmować współżyciai nie wchodzić w układy finansowe czy innego rodzaju długoterminowe zobowiązania.
Aby uniknąć sytuacji „przymusu” należy:
już na etapie rodzącej się miłości zainteresować się, czy jest to osoba wolna i czy nie ma wyraźnych, negatywnych cech lub powodów wykluczających zawarcie związku małżeńskiego,
bliżej poznać przyszłego współmałżonka i nie dopuścić do tego, by wystąpiły fakty uniemożliwiające zmianę decyzji.
Moment wyboru należy zmienić w proces wyboru,
decyzja dotyczy przecież całego życia!
za: dr Tadeusz Jakubowski
(Instytut Studiów nad Rodziną – Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego)
