Program duszpasterski 2023/2024

Program duszpasterski – 2023/2024r.

W swoim wprowadzeniu do Programu Duszpasterskiego – Ks. Bp dr hab. Andrzej Czaja - przypomniał, że przed rokiem biskupi zgodzili się z opinią Komisji Duszpasterstwa KEP , że obudzenie wiary w Kościół, zapoznanie wiernych z prawdą o złożonej naturze i zbawczej misji – będzie dobrym przygotowaniem wspólnoty Kościoła w Polsce do podjęcia dzieła odnowy.

Nowy program duszpasterski 2023/2024 ma z założenia pomóc naszemu Kościołowi w postawieniu pierwszych kroków w realizacji tego dzieła.

Ks. Biskup Czaja przypomniał, że kierunek odnowy wytyczył całemu Kościołowi Papież Franciszek. Ten kierunek wyraża tytuł synodu: Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo, misja.

Punktem odniesienia na drodze odnowy ma być Kościół czasów Apostolskich. Wspólnotowy i misyjny charakter tamtego Kościoła wyraził się w tym, że gromadzą się oni jako wspólnota i aktywnie uczestniczą w misji ewangelizacyjnej.

Szczególne znamiona tego Kościoła Apostolskiego to: braterstwo, udział w tym, co święte, posłuszeństwo Słowu Bożemu, gromadzenie się na łamaniu Chleba, modlitwie i misyjnym zaangażowaniu wszystkich.

Wskutek tego jeden duch i jedno serce ożywiały wszystkich wierzących (Dz 4,32).

Ks. Bp podkreśla, że to na Soborze Jerozolimskim ukonstytuowała się synodalność w znaczeniu metody wspólnotowego i apostolskiego rozeznawania woli Bożej odnośnie realizacji misji wśród pogan.

W świetle Słowa Bożego Apostołowie rozeznają wolę Bożą, Boży zamysł – i podejmują decyzję.

Taka ważna myśl w programie duszpasterskim, który ma na celu odnowę Kościoła wybrzmiewa następująco: (zacytuję tu dosłownie)

„celem ciągłej odnowy Kościoła jest jak najlepsze urzeczywistnianie Kościoła jako wspólnoty otwartej i służebnej. To zaś wymaga żywej wiary każdego, życia w osobowej więzi z Jezusem, czyli trwania w stanie Łaski Uświęcającej i przyjmowania tego, czym nas obdarza, czerpanie z Jego Łaski Prawdy”.

Księża Biskupi wiążą więc drogę odnowy Kościoła z zaangażowaniem w dzieło synodalnego rozeznawania woli Bożej poprzez *wzajemne słuchanie siebie, *posłuszeństwo Słowu Bożemu i *uległość Duchowi Świętemu.

I dalej mówią, że odnowa – to przywracanie synodalności Kościoła w sposobie życia i działania, oraz w rozeznawaniu Bożego zamysłu.

I uważają, że w osiągnięciu tego celu pomocne są trzy słowa-klucze, które Papież Franciszek określił w tytule Synodu o synodalności: komunia, uczestnictwo, misja>.

Z tych trzech, Komisja Duszpasterska KEP za kluczowe uznała słowo „uczestnictwo”, ponieważ nie będzie odnowy życia i misji wspólnoty Kościoła i nie będzie rozwoju jego synodalności bez czynnego zaangażowania wszystkich: pasterzy, osób konsekrowanych i wiernych świeckich.

Przewodnie hasło: „Uczestniczę we wspólnocie Kościoła” uświadamia, że wszyscy jesteśmy odpowiedzialni za rozwój wspólnoty.

Ks. Bp Czaja podpowiada, by każdy zadał sobie pytanie:

„.. jaka jest jakość mojej wiary i zaangażowania w urzeczywistnianie wspólnoty Kościoła?”.

Sekretarz Komisji Duszpasterstwa KEP – Ks. Bp Waldemar Musioł - zauważa jeszcze jedno odniesienie na drodze odnowy Kościoła:

że kiedy Papież mówi o odnowie Kościoła czyniąc Go coraz bardziej wspólnotowym (communio), nawiązuje do soborowej wizji Kościoła jako komunii (wspólnoty otwartej i służebnej).

Ks. Bp zaznacza, że pamiętać trzeba, że pierwszym budowniczym wspólnoty Kościoła jest Bóg. Dlatego participatio - uczestnictwo oznacza przede wszystkim udział w *słuchaniu Słowa Bożego i *Sakramentach, co tworzy z nas wspólnotę sióstr i braci w Chrystusie i implikuje włączanie się razem z innymi w życie i misję wspólnoty Kościoła.

Uczestnictwo zakłada świadomą troskę o wspólnotowy wymiar Kościoła, który dla każdego ochrzczonego staje się domem>, przestrzenią MY.

Tegoroczny Program Duszpasterski jako cel zakłada więc dwie zasadnicze sprawy:

ożywienie wspólnotowości w Kościele
zdynamizowanie uczestnictwa każdego ochrzczonego - duchownych i wiernych świeckich.

To powinno przekładać się na cele szczegółowe – przykładowo:

Pogłębienie świadomości tego, czym jest Kościół jako wspólnota, przybliżenie soborowej wizji Kościoła jako komunii, w którą wszyscy, którzy przez Chrzest są włączeni, powinni włączać się w codzienne funkcjonowanie tej wspólnoty.
Ukazywanie specyfiki budowania Kościoła jako komunii.

A to oznacza m.in.:

*Dialogowanie, wzajemne słuchane siebie, rozeznawanie, co Duch mówi do Kościoła - czyli dążenie do urealnienia „podążania razem” i budowania relacji wewnątrz wspólnoty Kocioła.
*Ukazanie hierarchiczności, kolegialności i synodalności jako nie wykluczających się sposobów uczestnictwa we wspólnocie Kościoła.
*Formacja:

I tutaj biskupi podkreślają, co jej służy:

osobista i wspólnotowa (duchownych i świeckich) jak najczęściej podejmowana modlitwa, słuchanie Słowa Bożego i udział w Sakramentach Świętych – jako droga do włączana się w Boże życie i „trwanie w winnym krzewie”, otwierane się na budowanie wspólnoty według Bożego zamiaru.

*Podjęcie świadomej troski o kształtowanie duchowości komunii, co oznacza zdolność odczuwania więzi z bratem i siostrą w wierze, postrzeganie go jako kogoś bliskiego.

*Szukane nowych form do tworzenia wspólnoty.

Rozważając, co można w tym względzie zrobić w Parafii, Księża Biskupi mówią m.in. o formacji liturgicznej dzieci, młodzieży i dorosłych w kierunku większego zaangażowana w liturgię, mówią o organizowaniu cyklicznym wspólnego z parafianami trwania na modlitwie kapłanów, mówią o stwarzaniu stałych (nie okazjonalnych) okoliczności spotkań pasterzy z parafianami oraz parafian między sobą w celu umacniania międzyludzkich więzi.

Ponieważ program duszpasterski w zasadniczej mierze jest inspirowany trwającym Synodem (są też pewne odniesienia do Soboru VAT II), zaś wokół Synodu nagromadziło się też wiele opinii niejako od „za” do „przeciw”> - chciałbym jeszcze przekazać kilka – moim zdaniem – bardzo ważnych informacji co do właściwego rozumienia Synodu – jaki znalazłem w artykule Ks. Bpa Andrzeja Siemieniewskiego.

Ks. Biskup ustosunkowuje się do pewnych funkcjonujących opinii nt. Synodu.

Pisze m.in.: „Proces synodalny nie jest zbieraniem wśród katolików opinii na rozmaite tematy, nie polega też na kolekcjonowaniu różnych postulatów”.

I podkreśla: „wejście na (jakąkolwiek drogę) nie jest wystarczające: nie wystarczy pragnienie pójścia wspólną drogą bez wyjaśnienia: Z kim chcemy iść? Skąd i dokąd? Którędy prowadzi droga?

Nasze synodalne słuchanie ma prowadzić najpierw do naszego nawrócenia, a potem do głoszenia nawrócenia innym.

Pisze dalej, że „Duch nie mówi do Kościołów jakkolwiek, ale mówi przez Słowo Boże”.

Że nie wystarczy tylko wysłuchanie opinii, spisanie z nich syntezy i przekazania „szczebel wyżej” – Ks. Bp przytacza Papieża Franciszka, według którego „słowo synod zawiera wszystko, czego nam potrzeba: iść razem … Idziemy razem: Słowo Boże i te osoby, które ku Słowu zwracają się z uwagą i wiarą. Słowo Boże idzie wraz z nami”.

Refleksja osobista i doświadczenie Ks. Biskupa:

„Nie wydaje się jednak, aby podobne zainteresowanie Biblią wystarczająco często towarzyszyło realizacji procesu synodalnego „w terenie”. … Doświadczenie pokazuje, że niekiedy Słowo Boże było całkowicie pomijane. … Mogło się zdarzyć, że szliśmy sami, bez Słowa”.

Taką uprzywilejowaną Księgą w procesie Synodalnym są Dzieje Apostolskie.

W jednej ze swoich katechez Papież Franciszek zaznaczył: „Mówimy o Kościele synodalnym … ale idąc za tym, co zawiera pierwszy i najważniejszy podręcznik eklezjologii, którym jest księga Dziejów Apostolskich”

Ks. Bp Siemieniewski dopowiada prostą rzecz: „Na drogę synodalną mamy wziąć podręcznik. Kto wyrusza w tę eklezjalną wędrówkę bez podręcznika, kto z podręcznika się nie uczy, nie będzie wiedział ani gdzie zacząć, ani jaką drogą iść, ani dokąd ta wędrówka miałaby zaprowadzić”.

I jeszcze kilka ważnych myśli Papieża, Ks. Bpa Siemieniewskiego czy Dziejów Apostolskich:

„Synod, to droga rozeznania duchowego, rozeznania kościelnego, które następuje w Adoracji, w modlitwie, w kontakcie ze Słowem Bożym. … Słowo otwiera nas na rozeznanie i je oświeca”.

„Synodalne wędrowanie jest: oświecone przez Słowo, budowane na Tradycji, zakorzenione w konkretnym życiu Ludu Bożego”.

Dokumento preparatio… mówi nie o zbieraniu dominujących opinii, ale o skutecznym głoszeniu Ewangelii prowadzącym do nawrócenia, chrztu i włączenia do kościelnej wspólnoty.

Niewierzący nie są skazani na pozostanie niewierzącymi, mogą dostąpić daru Ducha i włączyć się w chrześcijańską wspólnotę.

W każdym narodzie miły jest Mu [Bogu] ten, kto się Go boi i postępuje sprawiedliwie (Dz 10, 34-35).

Ci, których prowadzi Duch Boży są Synami Bożymi; których zaś prowadzi duch tego świata, ci są synami świata.

Jak rozróżnić jedną drogę od drugiej – w jednej z katechez wyjaśnia Papież Franciszek:

kiedy mówimy o Kościele synodalnym, to zawsze „idąc za tym, co zawiera pierwszy i najważniejszy podręcznik eklezjologii, którym jest księga Dziejów Apostolskich.

Opracowano w oparciu o Zeszyt Teologiczny: Program duszpasterski Kościoła katolickiego w Polsce na rok 2023/2024

« wróć